कोचीन :
भारताच्या सागरी इतिहासातील आतापर्यंतचे सर्वात मोठे जहाज आणि देशातील पहिली स्वदेशी युद्धनौका ‘आयएनएस विक्रांत’ पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते भारतीय नौदलाकडे सुपूर्द करण्यात आली आहे.
यासोबतच पंतप्रधान मोदींनी कोचीनमध्ये नौदलाच्या नव्या चिन्हाचेही अनावरण केले आहे. यावेळी संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह, राज्यपाल आरिफ मोहम्मद खान, मुख्यमंत्री पिनराई विजयन आणि इतर मान्यवर उपस्थित होते.
पंतप्रधानांनी शुक्रवारी कोची येथील कोचीन शिपयार्ड लिमिटेडमध्ये 20,000 कोटी रुपये खर्चून तयार केलेली आणि अत्याधुनिक स्वयंचलित उपकरणांनी सुसज्ज अशी युद्धनौका कार्यान्वित केली. यासह भारतीय नौदलाचे चिन्हही बदलले आहे. पंतप्रधान मोदी यांनी शुक्रवारी या नव्या चिन्हाचे अनावरण केले. सेंट जॉर्ज क्रॉस नवीन चिन्हातून काढून टाकण्यात आले आहे. त्याच वेळी, आता वरच्या डाव्या बाजूला तिरंगा बनवला आहे. त्याच्या पुढे निळ्या पार्श्वभूमीवर सोन्याचे अशोक चिन्ह आहे. खाली संस्कृत भाषेत ‘शाम नो वरुणह’ असे लिहिले आहे.
आयएनएस विक्रांत खास का आहे?
आम्ही तुम्हाला सांगतो की अशा प्रकारचे हे पहिले जहाज आहे, जे पूर्णपणे स्वदेशी बनवले गेले आहे. भारतीय नौदलाच्या इन-हाऊस वॉरशिप डिझाईन ब्युरो (WDB) द्वारे डिझाइन केलेले आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील शिपयार्ड कोचीन शिपयार्डने बांधलेले, ‘INS विक्रांत’ अत्याधुनिक ऑटोमेशन सुविधांनी सुसज्ज आहे. भारताच्या सागरी इतिहासात देशात बांधलेले हे सर्वात मोठे जहाज आहे.
पीएमओच्या म्हणण्यानुसार, विमानवाहू नौकेचे नाव त्याच्या पूर्ववर्ती ‘INS विक्रांत’ च्या नावावरून ठेवण्यात आले आहे, जी भारताची पहिली विमानवाहू नौका होती आणि 1971 च्या युद्धात महत्त्वाची भूमिका बजावली होती. पंतप्रधान कार्यालयाने माहिती दिली की या जहाजात मोठ्या प्रमाणात स्वदेशी उपकरणे आणि यंत्रसामग्री बसवण्यात आली आहे, जी देशातील आघाडीच्या औद्योगिक घराण्यांनी तसेच 100 हून अधिक एमएसएमई (सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग) यांनी तयार केली आहे.
पीएमओच्या म्हणण्यानुसार, ‘INS विक्रांत’ नौदलात सामील झाल्यानंतर, भारताकडे दोन कार्यशील विमानवाहू जहाजे असतील, ज्यामुळे देशाची सागरी सुरक्षा मजबूत होण्यास मदत होईल. पंतप्रधान कार्यालयाने सांगितले की मोदी नवीन नौदल ध्वजाचे अनावरण करतील, जो वसाहतवादी भूतकाळ मागे टाकून समृद्ध भारतीय सागरी वारशाच्या अनुषंगाने असेल.
यावेळी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी म्हणाले की, संपूर्ण भारत केरळच्या किनारपट्टीवर एका नव्या भविष्याचा सूर्योदय पाहत आहे. आयएनएस विक्रांतवर होणारा हा कार्यक्रम म्हणजे जागतिक क्षितिजावर भारताच्या उगवत्या आत्म्याचा आक्रोश आहे. विक्रांत ही केवळ युद्धनौका नाही. २१व्या शतकातील भारताच्या कठोर परिश्रम, प्रतिभा, प्रभाव आणि वचनबद्धतेचा हा साक्ष आहे. विक्रांत हा भारताच्या स्वावलंबी होण्याचे अनोखे प्रतिबिंब आहे.
पुढे ते म्हणाले की, युद्धनौकापेक्षा तरंगते एअरफील्ड, तरंगते शहर आहे. त्यातून निर्माण होणारी वीज 5,000 घरांना प्रकाश देऊ शकते. त्याची फ्लाइंग डेक दोन फुटबॉल मैदानांपेक्षाही मोठी आहे. यामध्ये वापरल्या जाणाऱ्या सर्व तारा कोचीन ते काशीपर्यंत पोहोचू शकतात. विक्रांतच्या प्रत्येक भागाची स्वतःची ताकद आहे. स्वदेशी क्षमता, स्वदेशी संसाधने आणि स्वदेशी कौशल्यांचे प्रतीक म्हणजे आयएनएस विक्रांत.
भारतीय नौदलाला आजपासून नवा ध्वज मिळाला. शिवाजी महाराजांच्या विचारांनी प्रेरित ध्वज भारतीय नौदलाची ओळख होईल. 2 सप्टेंबर 2022 या ऐतिहासिक तारखेला आणखी एक इतिहास बदलणारे काम घडले. जेव्हा विक्रांत आपल्या सागरी क्षेत्राच्या रक्षणासाठी उतरेल, तेव्हा नौदलाच्या अनेक महिला सैनिकही तिथे तैनात असतील. महासागराची अफाट शक्ती, अफाट स्त्री शक्ती, ही नव्या भारताची उदात्त ओळख बनत आहे असे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यावेळी म्हणाले.
